Bé bị tiêu chảy và sốt: Nguyên nhân, dấu hiệu nguy hiểm và cách xử lý

 Chào các mẹ, đã có bao giờ các mẹ trải qua cảm giác con bị sốt, người nóng ran, nhưng lại kèm theo tiêu chảy liên tục? Đó chính là tình trạng bé bị tiêu chảy và sốt. Nỗi lo lắng lúc này không chỉ là cơn sốt đơn thuần, mà là nỗi ám ảnh về tình trạng mất nước và những bệnh lý nghiêm trọng hơn có thể tiềm ẩn. Bài viết này sẽ là một lời tâm sự chân thành, một "cẩm nang" cần thiết giúp các mẹ hiểu rõ về nguyên nhân, các dấu hiệu nguy hiểm và quan trọng nhất là cách xử lý đúng đắn khi con rơi vào tình trạng này.

I. Bé bị tiêu chảy và sốt: Dấu hiệu nhận biết và các nguyên nhân phổ biến

 Tớ nhớ có lần con tớ bị tiêu chảy và sốt, tớ cứ nghĩ chỉ là rối loạn tiêu hóa thông thường, nhưng sau đó tình trạng của con trở nên tệ hơn. Sau này, tớ mới biết rằng, bé bị tiêu chảy và sốt có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý khác nhau. Để chăm sóc con tốt nhất, chúng ta cần nhận biết đúng các dấu hiệu và nguyên nhân.

1. Các dấu hiệu nhận biết

• Tiêu chảy: Phân lỏng, đi ngoài nhiều lần trong ngày (hơn 3 lần/ngày). Phân có thể có màu vàng, xanh, có nhầy, hoặc thậm chí có máu.

• Sốt: Nhiệt độ cơ thể tăng cao, có thể sốt nhẹ (37.5°C - 38.5°C) hoặc sốt cao trên 38.5°C.

• Các triệu chứng đi kèm: Kèm theo nôn trớ, chán ăn, quấy khóc, mệt mỏi, đau bụng...

2. Nguyên nhân phổ biến

• Nhiễm virus (Rotavirus): Đây là nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy và sốt ở trẻ em. Virus lây qua đường phân – miệng và gây tổn thương niêm mạc ruột. Tiêu chảy do Rotavirus thường có đặc điểm phân lỏng toàn nước, sốt nhẹ đến sốt cao và nôn nhiều.

• Nhiễm vi khuẩn (Salmonella, E.coli, Shigella): Vi khuẩn lây qua thức ăn, nước uống không hợp vệ sinh. Tiêu chảy do vi khuẩn thường nặng hơn, phân có thể có nhầy, máu, và bé thường sốt cao.

• Ngộ độc thực phẩm: Xảy ra khi trẻ ăn phải thức ăn bị nhiễm khuẩn, hóa chất.

• Rối loạn tiêu hóa, không dung nạp lactose: Tình trạng này có thể xảy ra khi trẻ thay đổi loại sữa, ăn dặm hoặc dùng thuốc kháng sinh dài ngày.

Bé bị tiêu chảy và sốt: Dấu hiệu nhận biết và các nguyên nhân phổ biến

II. Bé bị tiêu chảy và sốt: Dấu hiệu nào cảnh báo cần đưa con đi cấp cứu ngay?

 Mặc dù phần lớn các trường hợp bé bị tiêu chảy và sốt đều có thể tự khỏi, nhưng có những dấu hiệu "đèn đỏ" mà mẹ tuyệt đối không được bỏ qua. Khi thấy những dấu hiệu này, mẹ cần đưa bé đi cấp cứu ngay lập tức.

• Dấu hiệu mất nước nghiêm trọng: Đây là biến chứng nguy hiểm nhất của tiêu chảy. Mẹ hãy kiểm tra:

  • Bé ít đi tiểu, nước tiểu vàng sậm.

  • Mắt trũng, thóp lõm (ở trẻ sơ sinh).

  • Da khô, mất tính đàn hồi (véo da ở bụng hoặc đùi, da không trở lại bình thường ngay).

  • Khô môi, khô miệng, ít nước bọt.

  • Bé khóc không ra nước mắt.

• Sốt cao liên tục không hạ: Nhiệt độ cơ thể trên 39.5°C và không hạ dù đã dùng thuốc hạ sốt.

• Co giật: Đây là biến chứng của sốt cao. Mẹ cần bình tĩnh, đặt bé nằm nghiêng và đưa bé đến viện ngay lập tức.

• Li bì, khó đánh thức: Trẻ trở nên lơ mơ, ngủ nhiều, khó đánh thức hoặc không phản ứng với môi trường xung quanh.

• Nôn trớ liên tục: Nôn quá nhiều lần, không cầm được, khiến bé không thể uống nước hoặc ăn uống.

• Phân có máu hoặc có màu đen: Đây là dấu hiệu của nhiễm khuẩn nặng hoặc xuất huyết tiêu hóa.

• Bỏ bú, bỏ ăn hoàn toàn: Trẻ không chịu bú sữa, không ăn được gì.

• Bụng chướng, đau bụng dữ dội: Trẻ quấy khóc, bụng căng cứng.

Dấu hiệu nào cảnh báo cần đưa con đi cấp cứu ngay?

III. Cách chăm sóc trẻ bị tiêu chảy và sốt tại nhà: Mẹ đã làm đúng cách chưa?

 Khi bé bị tiêu chảy và sốt, việc chăm sóc tại nhà đóng vai trò then chốt. Dưới đây là những nguyên tắc vàng mà mẹ cần ghi nhớ:

1. Nguyên tắc bù nước và điện giải:

• Cho con uống oresol: Đây là biện pháp quan trọng nhất. Mẹ cần pha oresol đúng theo hướng dẫn trên bao bì, không pha loãng hoặc quá đặc. Cho bé uống từng thìa nhỏ, liên tục, không để bé uống ừng ực.

• Cho con bú mẹ: Nếu bé vẫn bú mẹ, hãy cho bé bú nhiều lần hơn, vì sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng và nước tốt nhất.

• Uống nước lọc, nước dừa: Đối với trẻ lớn, mẹ có thể cho con uống thêm nước lọc, nước dừa hoặc nước cháo loãng.

• Tuyệt đối không: Dùng nước ngọt có ga, nước trái cây đóng hộp, nước ép táo, mận vì chúng có thể làm tình trạng tiêu chảy nặng hơn.

2. Nguyên tắc dinh dưỡng:

• Không kiêng cữ: Mẹ không nên kiêng cữ quá mức mà vẫn nên cho bé ăn uống bình thường. Cho bé ăn các thức ăn mềm, dễ tiêu hóa như cháo, súp, cơm nát, khoai tây, cà rốt.

• Thực phẩm nên ăn:

  • Cháo thịt nạc, cháo gà, súp: Cung cấp protein và năng lượng.

  • Chuối, hồng xiêm: Chứa nhiều kali và chất tannin giúp làm dịu đường ruột.

  • Sữa chua: Cung cấp lợi khuẩn (probiotics) giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột.

• Thực phẩm nên kiêng:

  • Thực phẩm nhiều dầu mỡ, chiên rán: Gây khó tiêu.

  • Đồ ăn cay, nóng: Kích thích đường ruột.

  • Sữa tươi, sản phẩm từ sữa nhiều lactose: Có thể làm tình trạng tiêu chảy nặng hơn.

  • Các loại rau có nhiều chất xơ không hòa tan (đậu đũa, rau má...): Gây khó tiêu.

3. Nguyên tắc chăm sóc khác:

• Hạ sốt: Dùng thuốc hạ sốt (paracetamol) theo đúng liều lượng và khoảng cách thời gian chỉ định của bác sĩ. Chườm ấm (không phải nước lạnh!) cho bé ở trán, nách, bẹn.

• Vệ sinh: Vệ sinh sạch sẽ vùng hậu môn của bé sau mỗi lần đi ngoài để tránh hăm tã, nhiễm trùng. Thay tã cho bé thường xuyên.

• Nghỉ ngơi: Cho bé nghỉ ngơi đầy đủ trong môi trường thoáng mát, sạch sẽ.

 Tình trạng bé bị tiêu chảy và sốt là một vấn đề đáng lo ngại, nhưng mẹ hãy nhớ rằng, sự bình tĩnh và kiến thức đúng đắn chính là "liều thuốc" tốt nhất. Việc hiểu rõ nguyên nhân, cách chăm sóc tại nhà và đặc biệt là nhận diện kịp thời các dấu hiệu nguy hiểm sẽ giúp mẹ đưa ra quyết định đúng đắn, bảo vệ con một cách an toàn nhất. Hãy luôn lắng nghe cơ thể con, quan sát kỹ lưỡng và hành động kịp thời, mẹ nhé! Chúc các bé yêu luôn khỏe mạnh và mau chóng vượt qua mọi khó khăn.

------------------------------------------------------------------------------------------

𝐁𝐨𝐮𝐛𝐞

Cửa hàng: 196/38 - Vườn Lài - Q. Tân Phú - HCM

VPĐD: 458 Minh Khai - Q. Hai Bà Trưng - HN

CSKH: boubevn@gmail.com

Hotline: 0901352300